Financiële kengetallen
In het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) is bepaald dat in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing een verplichte basisset van zes financiële kengetallen moet worden opgenomen. De grondslag van deze kengetallen wordt gevormd door een geprognosticeerde eindbalans. De ontwikkeling van deze kengetallen wordt in onderstaande tabel gepresenteerd.
Prognose ratio's | Rekening | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | Beoordeling |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
Netto schuldquote | 49,1% | 74,3% | 114,6% | 118,5% | 141,2% | 158,6% | B |
Netto schuldquote - gecorrigeerd | 37,7% | 59,7% | 97,8% | 105,8% | 126,3% | 142,6% | B |
Solvabiliteit | 49,4% | 41,7% | 29,7% | 27,0% | 23,8% | 21,7% | B |
Structurele exploitatieruimte | 6,8% | 2,3% | 4,0% | -0,1% | -1,4% | -1,8% | A |
Grondexploitatie | -7,7% | 0,0% | 0,0% | 0,0% | 0,0% | 0,0% | A |
Belastingcapaciteit | 89,1% | 94,2% | 90,8% | 91,5% | 91,5% | 91,5% | A |
Ontwikkeling kengetallen begroting 2024
In de begroting 2024 is een grote mutatie te zien ten opzichte van begroting 2023 en rekening 2022. Dit heeft te maken met een stelselwijziging. In 2023 wordt de nota reserves en voorzieningen vastgesteld door de raad. BBV staat niet langer toe dat groot onderhoud wordt gedekt uit onderhoudsreserves. Hiervoor zijn met ingang van 2024 voorzieningen gevormd op basis van actuele onderhoudsplannen. Omdat voorzieningen het karakter van vreemd vermogen hebben, heeft dit groot effect op de netto schuldquote en de solvabiliteit.
In totaal zullen de reserves met zo'n € 15,5 miljoen afnemen (vergeleken met jaarrekening 2022) en worden voorzieningen gevormd voor een bedrag van zo'n € 12,1 miljoen. In de bijlagen overzicht en verloop reserves en voorzieningen is deze ontwikkeling zichtbaar.
De structurele exploitatieruimte neemt ook af als gevolg van deze wijziging. Dotaties aan onderhoudsvoorzieningen hebben een structureel karakter. Daarnaast zijn de meeste onderhoudsplannen met ingang van 2024 geactualiseerd, wat een grote toename heeft veroorzaakt in het groot onderhoud. Dit komt met name door areaaluitbreidingen en een toename van prijsniveaus in de gehele breedte. Voor meer informatie wordt verwezen naar de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen.
Beoordeling onderlinge verhouding kengetallen
Naast deze kengetallen wordt een beoordeling van de onderlinge verhouding van de kengetallen in relatie tot de financiële positie opgenomen. Er is geen formeel normeringsinstrument in het kader van financieel toezicht door de provincies. De voorgeschreven kengetallen worden al langere tijd door de provincie Noord-Holland gebruikt bij onder andere financiële stresstesten voor 100.000+ gemeenten. Bij de beoordeling van de onderlinge verhouding van de kengetallen maken we gebruik van de provinciale normering. Hierin is gesteld dat categorie A het minst risicovol is en categorie C het meest risicovol.
Uit de geprognosticeerde ratio's blijkt dat de solvabiliteit fors afneemt de komende jaren. Deze daling wordt veroorzaakt, naast de eerder genoemde omzetting van reserves naar voorzieningen, door een groot aantal openstaande kredieten voor nieuwe projecten en investeringen. Deze zullen gefinancierd moeten worden met vreemd vermogen. Dit verklaart ook de toename in de netto schuldquote.
Het kengetal grondexploitatie geeft inzicht in de omvang van de grondposities die de gemeente heeft in relatie tot de totale baten. Het gaat hier alleen om grondposities, die het doel hebben om bebouwd en verkocht te worden. De grondpositie voor de actieve grondexploitaties van de oude Seinpaal is nihil, het project wordt naar verwachting in 2024 afgerond. Voor de nieuwe grondexploitatie Maria Goretti heeft de grond geen boekwaarde, waardoor het kengetal nihil is.
Het kengetal belastingcapaciteit geeft inzicht in de totale woonlasten t.o.v. landelijk gemiddelde van het jaar ervoor. Voor het berekenen van de belastingcapaciteit is rekening gehouden met een gelijkblijvende WOZ waarde en een inflatiecorrectie op de tarieven van 5%.