Overzicht en verloop reserves
Onderstaande reserves hebben allen een incidenteel karakter, met uitzondering van de reserve kapitaalslasten en de reserve toekomstige kapitaallasten.
Voor cijfermatige aansluiting van de incidentele reservemutaties met het overzicht van incidentele baten wordt verwezen naar het overzicht van de incidentele baten en lasten per programma.
Bedragen * €1.000 | Saldo einde jaar | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2023 | T | O | 2024 | T | O | 2025 | T | O | 2026 | T | O | 2027 | |
Algemene Reserve | |||||||||||||
Algemene reserve | 14.029 | 6 | -233 | 13.802 | 6 | -515 | 13.293 | 6 | -250 | 13.050 | 6 | 0 | 13.056 |
Bestemmings reserve | |||||||||||||
Aanloopkosten brandweerposten | 48 | 0 | 0 | 48 | 0 | 0 | 48 | 0 | 0 | 48 | 0 | 0 | 48 |
Budgetoverheveling | 35 | 0 | -35 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Coronafonds | 14 | 0 | 0 | 14 | 0 | 0 | 14 | 0 | 0 | 14 | 0 | 0 | 14 |
Energie, duurzaamheid en inflatieproblemen | 1.000 | 0 | 0 | 1.000 | 0 | 0 | 1.000 | 0 | 0 | 1.000 | 0 | 0 | 1.000 |
Gemeentelijke huisvesting | 2.528 | 0 | 0 | 2.528 | 0 | 0 | 2.528 | 0 | 0 | 2.528 | 0 | 0 | 2.528 |
Grondexploitatie | 4.569 | 0 | 0 | 4.569 | 0 | 0 | 4.569 | 290 | 0 | 4.858 | 0 | 0 | 4.858 |
Huisvesting sporthallen/zalen | 482 | 0 | -482 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Incidentele opleidingskosten | 230 | 0 | -125 | 105 | 0 | 0 | 105 | 0 | 0 | 105 | 0 | 0 | 105 |
Inrichting sporthallen/zalen | 494 | 494 | -494 | 494 | 0 | 0 | 494 | 0 | 0 | 494 | 0 | 0 | 494 |
Kapitaallasten afgesloten kredieten | 18.843 | 0 | -1.450 | 17.393 | 0 | -1.373 | 16.020 | 0 | -1.256 | 14.763 | 0 | -1.134 | 13.630 |
Oekraïne | 3.510 | 0 | 0 | 3.510 | 0 | 0 | 3.510 | 0 | 0 | 3.510 | 0 | 0 | 3.510 |
Onderhoud bruggen | 572 | 0 | -572 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Onderhoud buitensportaccommodaties | 508 | 0 | -508 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Onderhoud gemeente-eigendommen | 2.155 | 0 | -2.155 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Onderhoud Havens E-V | 115 | 0 | -115 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Pius X | 1.210 | 0 | 0 | 1.210 | 0 | 0 | 1.210 | 0 | 0 | 1.210 | 0 | 0 | 1.210 |
Sociaal-Domein | 1.508 | 0 | -80 | 1.428 | 0 | -80 | 1.348 | 0 | -80 | 1.268 | 0 | 0 | 1.268 |
Speelwerktuigen | 648 | 0 | -648 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Kapitaallasten openstaande kredieten | 9.922 | 0 | -216 | 9.706 | 0 | -784 | 8.922 | 0 | -600 | 8.322 | 0 | -600 | 7.723 |
Uitvoering baggerwerken | 1.549 | 0 | -1.549 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Uitvoeringskosten Participatiewet | 348 | 0 | 0 | 348 | 0 | 0 | 348 | 0 | 0 | 348 | 0 | 0 | 348 |
Wegenbeheersplan | 4.743 | 0 | -4.743 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Totaal | 69.060 | 500 | -13.405 | 56.155 | 6 | -2.752 | 53.410 | 296 | -2.186 | 51.520 | 6 | -1.733 | 49.792 |
De ontwikkeling in de algemene reserve is exclusief het begroot rekeningresultaat.
T = Toevoeging
O= Onttrekking
Specificatie mutaties in stand begroting
Onderstaande tabel toont alleen de mutaties op de reserves voortkomende uit deze begroting 2024-2027.
Reserve / Voorziening | T 2023 | O 2023 | T 2024 | O 2024 | T 2025 | O 2025 | T 2026 | O 2026 | T 2027 | O 2027 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Deelname Joint Venture Glasvezel | ||||||||||
Kapitaallasten afgesloten kredieten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 22 | 0 | 17 |
Kapitaallasten openstaande kredieten | 0 | 0 | 0 | 26 | 0 | -146 | 0 | 38 | 0 | 38 |
Extra formatie beroep en bezwaar | ||||||||||
Sociaal-Domein | 0 | 0 | 0 | -80 | 0 | -80 | 0 | -80 | 0 | 0 |
MJOP baggeren | ||||||||||
Uitvoering baggerwerken | 0 | 0 | -196 | -1.296 | -196 | 253 | -196 | 253 | -196 | 253 |
MJOP Buitensport | ||||||||||
Onderhoud buitensportaccommodaties | 0 | 0 | 0 | -462 | 0 | 46 | 0 | 46 | 0 | 46 |
MJOP Civiele Kunstwerken | ||||||||||
Onderhoud bruggen | 0 | 0 | -591 | 11 | -591 | 582 | -591 | 582 | -591 | 582 |
Onderhoud Havens E-V | 0 | 0 | -112 | -4 | -112 | 111 | -112 | 111 | -112 | 111 |
MJOP Gemeentelijke eigendommen | ||||||||||
Huisvesting sporthallen/zalen | 0 | 0 | -33 | -374 | -33 | 36 | -33 | 39 | -33 | 39 |
Inrichting sporthallen/zalen | 0 | 0 | 0 | 34 | 0 | 34 | 0 | 34 | 0 | 34 |
Onderhoud gemeente-eigendommen | 0 | 0 | -34 | -1.615 | -34 | 407 | -34 | 291 | -34 | 291 |
MJOP Wegen | ||||||||||
Wegenbeheersplan | 0 | 0 | -1.584 | -2.261 | -1.584 | 1.882 | -1.584 | 1.882 | -1.584 | 1.882 |
Opheffing reserve speelwerktuigen | ||||||||||
Speelwerktuigen | 0 | 0 | -6 | -607 | -6 | 41 | -6 | 41 | -6 | 41 |
Opheffing reserve sportinrichting en vorming risicoreserve | ||||||||||
Inrichting sporthallen/zalen | 0 | 0 | 458 | -494 | -36 | 0 | -36 | 0 | -36 | 0 |
Ramingen GREX Maria Goretti | ||||||||||
Grondexploitatie | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 107 | 0 | 0 | 0 |
Tijdelijke huisvestingskosten scholen Edam | ||||||||||
Algemene reserve | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | -500 | 0 | -250 | 0 | 0 |
Wijziging in raming kapitaallastenreserve | ||||||||||
Kapitaallasten openstaande kredieten | 0 | 0 | 0 | 80 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Mutatie omschrijving
Deelname Joint Venture Glasvezel |
|---|
De gemeente zal gaan deelnemen in een Joint Venture voor de aanleg van glasvezel in een groot deel van de gemeente, ter vervanging van het huidige CAI netwerk. Dit zorgt voor financiële wijzigingen. |
Extra formatie beroep en bezwaar |
Er is sprake van een structurele stijging in het aantal beroep en bezwaar zaken. Op basis van de ervaring van het afgelopen jaar met de vaste medewerker en de tijdelijke inhuur (zeer ervaren) is de verwachting dat bij het gelijk blijven van het aantal bezwaarzaken een uitbreiding van 0,9 fte zeer wenselijk is. Voorgesteld wordt de de formatie maximaal 3 jaar tijdelijke uit te breiden voor 0,9 fte per jaar. De kosten bedragen € 80.000 per jaar. In deze pilot periode van maximaal 3 jaar wordt bezien of deze formatie structureel nodig blijft (evaluatie in 2025). De tijdelijke extra formatie wordt gedurende deze jaren gedekt uit de Reserve Sociaal Domein. Hierdoor leidt dit voorstel niet gevolgen voor de begroting. |
MJOP baggeren |
In 2023 wordt een nieuwe nota reserves en voorzieningen door de raad vastgesteld, waarin is vastgelegd dat het dekken van lasten van groot onderhoud uit onderhoudsreserves niet langer is toegestaan. In plaats daarvan worden voorzieningen getroffen. De hoogte van de voorzieningen is gebaseerd op actuele meerjaren onderhoudsplannen. Ook deze plannen worden in 2023 vastgesteld door de raad. |
MJOP Buitensport |
In 2023 wordt een nieuwe nota reserves en voorzieningen door de raad vastgesteld, waarin is vastgelegd dat het dekken van lasten van groot onderhoud uit onderhoudsreserves niet langer is toegestaan. In plaats daarvan worden voorzieningen getroffen. De hoogte van de voorzieningen is gebaseerd op actuele meerjaren onderhoudsplannen. Ook deze plannen worden in 2023 vastgesteld door de raad. |
MJOP Civiele Kunstwerken |
In 2023 wordt een nieuwe nota reserves en voorzieningen door de raad vastgesteld, waarin is vastgelegd dat het dekken van lasten van groot onderhoud uit onderhoudsreserves niet langer is toegestaan. In plaats daarvan worden voorzieningen getroffen. De hoogte van de voorzieningen is gebaseerd op actuele meerjaren onderhoudsplannen. Ook deze plannen worden in 2023 vastgesteld door de raad. |
MJOP Gemeentelijke eigendommen |
In 2023 wordt een nieuwe nota reserves en voorzieningen door de raad vastgesteld, waarin is vastgelegd dat het dekken van lasten van groot onderhoud uit onderhoudsreserves niet langer is toegestaan. In plaats daarvan worden voorzieningen getroffen. De hoogte van de voorzieningen is gebaseerd op actuele meerjaren onderhoudsplannen. Ook deze plannen worden in 2023 vastgesteld door de raad. |
MJOP Wegen |
In 2023 wordt een nieuwe nota reserves en voorzieningen door de raad vastgesteld, waarin is vastgelegd dat het dekken van lasten van groot onderhoud uit onderhoudsreserves niet langer is toegestaan. In plaats daarvan worden voorzieningen getroffen. De hoogte van de voorzieningen is gebaseerd op actuele meerjaren onderhoudsplannen. Ook deze plannen worden in 2023 vastgesteld door de raad. |
Opheffing reserve speelwerktuigen |
In 2023 wordt een nieuwe nota reserves en voorzieningen door de raad vastgesteld, waarin is vastgelegd dat het dekken van lasten van groot onderhoud uit onderhoudsreserves niet langer is toegestaan. In plaats daarvan worden voorzieningen getroffen. De hoogte van de voorzieningen is gebaseerd op actuele meerjaren onderhoudsplannen. Ook deze plannen worden in 2023 vastgesteld door de raad. |
Opheffing reserve sportinrichting en vorming risicoreserve |
In 2023 wordt een nieuwe nota reserves en voorzieningen door de raad vastgesteld, waarin is vastgelegd dat het dekken van lasten van groot onderhoud uit onderhoudsreserves niet langer is toegestaan. In plaats daarvan worden voorzieningen getroffen. De hoogte van de voorzieningen is gebaseerd op actuele meerjaren onderhoudsplannen. Ook deze plannen worden in 2023 vastgesteld door de raad. |
Ramingen GREX Maria Goretti |
Eind 2023, begin 2024 zal naar verwachting gestart gaan worden met de uitvoering van de grondexploitatie Maria Goretti. De ramingen op het complex betreffen de verwachte uitgaven en inkomsten tot en met einde project, zoals blijkt vastgestelde grondexploitatie-opzet. |
Tijdelijke huisvestingskosten scholen Edam |
Voor tijdelijke huisvesting tijdens de vernieuwing van drie scholen in Edam wordt gevraagd € 750.000 in de begroting op te nemen. De manier van uitvoering hangt samen met de vernieuwingsscenario’s die worden gekozen. Deze scenario’s leiden tot een integraal beeld van de tijdelijke huisvesting voor deze drie scholen. Daarbij houden we rekening met efficiency van de benodigde ruimte en volgtijdelijk gebruik. De hoogte van het bedrag is nog indicatief en wordt concreter zodra de vernieuwingsscenario’s voor alle deze drie scholen zijn gekozen. Naar verwachting is € 500.000 nodig in 2025 en € 250.000 in 2026. Deze kosten worden gedekt door een onttrekking uit de algemene reserve en leiden niet tot een verlaging van het saldo begroting. |
Wijziging in raming kapitaallastenreserve |
Doordat de uitvoering van de vervanging van een aantal bruggen doorloopt in 2024, zullen de kapitaallasten pas in 2025 aanvangen. Dit heeft geen gevolgen voor het saldo begroting, omdat de zowel de afschrijvingslasten als de dekking uit de reserve wordt verlaagd voor het jaar 2024. |
Toelichting op reserves
Algemene reserve
Algemene reserve
Het beleid t.a.v. de algemene reserve is er op gericht om hiermee risico’s af te dekken. Hiervoor is een minimale buffer nodig, het gedeelte daarboven is vrij besteedbaar. Twee keer per jaar, bij de begroting en de jaarrekening, worden de risico´s geïnventariseerd en gekwantificeerd, waarbij beoordeeld wordt of de ratio nog voldoet aan het minimum niveau. In de nota Weerstandsvermogen en risicomanagement van de gemeente Edam-Volendam wordt de minimale ratio weerstandsvermogen vastgesteld.
Budgetoverheveling
BR Budgetoverheveling
De reserve werd in het verleden gebruikt om ten tijde van de jaarrekening niet bestede middelen te kunnen overhevelen naar het volgende boekjaar. In het nieuwe beleid kan de reserve ook gedurende het jaar worden aangewend, indien voorzien wordt dat budgetten niet besteed zullen worden in het lopende boekjaar maar in het volgende boekjaar. Door budgetoverheveling al eerder toe te laten dan tijdens het jaarwerk, kunnen activiteiten al vroegtijdig in het nieuwe boekjaar worden uitgevoerd of afgerond en is het niet meer noodzakelijk om te wachten op de vaststelling van de jaarrekening die veel later in het nieuwe boekjaar pas plaatsvindt. Randvoorwaarde voor budgetoverheveling is dat reeds aangevangen moet zijn met de voorbereidingen (bijv. goedgekeurd plan) of uitvoering van de gerelateerde activiteit.
Kapitaallasten reserve
BR Kapitaallasten afgesloten kredieten
Deze reserves worden ingezet voor de dekking van jaarlijkse afschrijvingslasten in de exploitatie. Beide kapitaallastenreserves hebben een eindig karakter. Bij het afronden van een krediet wordt het saldo overgeheveld vanuit de reserve kapitaallasten openstaande kredieten naar de reserve kapitaallasten afgeronde kredieten. Indien er sprake is van over- of onderbesteding op een krediet, zal het verschil worden aangevuld of vrij komen te vallen ten gunste van de algemene reserve.
BR Kapitaallasten openstaande kredieten
Deze reserves worden ingezet voor de dekking van jaarlijkse afschrijvingslasten in de exploitatie. Beide kapitaallastenreserves hebben een eindig karakter. Bij het afronden van een krediet wordt het saldo overgeheveld vanuit de reserve kapitaallasten openstaande kredieten naar de reserve kapitaallasten afgeronde kredieten. Indien er sprake is van over- of onderbesteding op een krediet, zal het verschil worden aangevuld of vrij komen te vallen ten gunste van de algemene reserve.
Onderhoudsreserve
BR Groot Onderhoud diverse
Voor kostbare kapitaalgoederen in de gemeente is het onderhoud opgenomen in het Meerjarig Onderhoudsplan (MJOP). De kosten van dit onderhoud werden tot eind 2023 in de exploitatie verantwoord en gedekt via een onttrekking aan een daarvoor bestemde onderhoudsreserve. Dit betroffen de volgende onderhoudsreserves:
- Wegen
- Baggeren
- Havens
- Bruggen
- Speelwerktuigen
- Gemeente eigendommen
- Huisvesting sporthallen
- Inrichting sporthallen
- Buitensportaccommodaties
Met ingang van 2024 worden de uitgaven voor groot onderhoud direct ten laste van een (op de balans opgenomen) onderhoudsvoorziening geboekt. Deze lasten zijn dus niet meer zichtbaar in de exploitatie. De hoogte van de onderhoudsvoorziening is conform de BBV voorschriften toereikend om de onderhoudskosten voor de duur van het onderhoudsplan te kunnen dekken.
Voor inrichting sporthallen en speelwerktuigen is geen onderhoudsvoorziening gevormd, omdat deze kapitaalgoederen geen groot onderhoud kennen. Vervangingen worden gekapitaliseerd en klein onderhoud wordt rechtstreeks ten laste van de exploitatie verantwoord.
Overige risicoreserve
BR Aanloopkosten nieuwe brandweerposten
Voor brandweerpost Kwadijk stond nog een bedrag van € 48.097 voor onvoorziene kosten gereserveerd. Dit deel blijft staan als overige risicoreserve en kan aangewend worden voor onvoorziene kosten bij het opzetten van de nieuwe brandweerpost die buiten de aanbesteding vallen.
Aangezien beide brandweerposten zijn opgeleverd is het voorstel om deze reserve te laten vrijvallen per 31-12-2023.
BR Boekverlies Pius X
Met stichting Club- en Buurthuiswerk Volendam is in het verleden een overeenkomst gesloten waarbij de gemeente de verplichting is aangegaan om het PX pand in 2020 terug te kopen, tegen dezelfde prijs als waartegen in 2010 de waardeoverdracht heeft plaatsgevonden, rekening houdend met de terugontvangen BTW. Het voorziene verlies bedroeg in totaal €1,1 miljoen en vanaf boekjaar 2011 is een voorziening opgebouwd voor dit verwachte verlies, waarbij jaarlijks een bedrag van € 110.000 is gedoteerd zodat bij terugkoop van het PX-pand geheel voor de verwachte waardevermindering een voorziening zal zijn gevormd. De terugkoop is uitgesteld en nadere besluitvorming hieromtrent wordt op korte termijn verwacht. Bij de jaarrekening 2021 is het saldo van de opgebouwde voorziening vrijgevallen en is hiervoor een risicoreserve gevormd.
BR Coronafonds
De reserve coronafonds is in het leven geroepen om de corona gerelateerde opbrengsten te kunnen matchen aan de corona gerelateerde kosten. Er zit een tijdsverschil tussen het ontvangen en het besteden van de gelden. Om de baten en lasten te egaliseren, is deze reserve in het leven geroepen.
De oorspronkelijke planning was dat deze reserve in 2022 werd uitgenut. De laatste bestedingen staan geraamd in 2023. Een eventueel restant valt per 31 december 2023 vrij ten gunste van de algemene reserve.
BR Energie, duurzaamheid en inflatie
Vooruitlopend op een positief verwacht resultaat, heeft de raad eind 2022 besloten een miljoen te bestemmen in een nieuwe bestemmingsreserve voor energie en duurzaamheidsinitiatieven en het opvangen van hogere kosten als gevolg van inflatie.
BR Gemeentelijke huisvesting
Deze reserve is in het verleden gevormd uit een samenvoeging van de bestemde reserves Onderzoek locatie Gem. Huisvesting en Gem. Huisvestingsfonds. Het doel van deze reserve is om de verhuizing naar een nieuw huis van de gemeente mogelijk te maken. De reserve kan worden aangewend voor eenmalige kosten die samen hangen met het (her)huisvesten van de ambtelijke organisatie, maar die niet in aanmerking komen voor activering (en dus al via kapitaallasten worden geëgaliseerd), denk aan vooronderzoekskosten, aanbestedingskosten, verhuiskosten, frictie etc.
BR Grondexploitatie
Deze bestemde reserve heeft als doel de risico's af te dekken die ontstaan bij het voeren van een actief grondbeleid. De reserve vormt de financiële buffer voor grondexploitatiecomplexen die met een nadelig saldo afgesloten zullen worden. De reserve wordt gevoed uit positief afgesloten grondexploitatiecomplexen. De reserve dient om risico´s van de te ontwikkelen bouwlocaties af te dekken, die voortkomen uit een actief grondbeleid, voor zover deze niet zijn afgedekt door een voorziening. Het verdient aanbeveling om het gewenste niveau van de reserve te bepalen op basis van een risico-inventarisatie van de grondexploitaties.
BR Incidentele opleidingskosten
De reserve incidentele opleidingskosten is in de begroting 2021 gevormd om de extra kosten te dekken voor het opleiden van een aantal nieuw aan te stellen functioneel beheerders. De oorspronkelijke planning was om de laatste mensen in 2023 te hebben opgeleid, waarna de reserve zou kunnen worden opgeheven. Door vertraging in de werving van functioneel beheerders en een aantal grote implementatietrajecten is vertraging ontstaan in de opleidingen. Het voorstel is daarom om de reserve te verlengen tot ultimo 2025 en de geplande uitputting te onderbouwen met een geformaliseerd opleidingsplan.
BR Reserve Oekraïne
Het rijk heeft in 2022 gelden aan de gemeente verstrekt voor de opvang van vluchtelingen uit de Oekraïne op basis van een normatieve vergoeding. De werkelijke bestedingen waren lager dan de normvergoeding. Bij de bestemming van het resultaat 2022 is besloten een deel van dit overschot toe te voegen aan een nieuwe bestemmingsreserve Oekraïne, omdat de gemeente nog lang te maken kan blijven hebben met hogere kosten als gevolg van de opvang van deze vluchtelingen.
BR Sociaal domein
Aanwenden voor incidentele kosten / tekorten in het Sociaal Domein (Wmo, Jeugd en Participatie) en voor het verder vormgeven/uitrollen van nieuw beleid met een eenmalig karakter die niet passen binnen de reguliere bedrijfsvoering.
BR Uitvoeringskosten Participatiewet
Deze reserve is in het verleden gevormd om de transitiekosten van Baanstede te dekken, toen nog uitgegaan werd van het voortzetten van Baanstede. Vervolgens werd voorgesteld wordt om de reserve te gebruiken voor de afwikkelingskosten van de liquidatie van Baanstede en verdere uitvoering Stichting Werkplus.
De reserve kan worden aangewend voor de incidentele kosten bij het organiseren c.q. invoeren van Participatiewet projecten en trajecten met een eenmalig karakter die niet passen binnen de reguliere bedrijfsvoering.
Structurele reserve mutaties
Bedragen * € 1.000 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | ||||
Totaal toevoegingen reserves incidenteel | 500 | 6 | 296 | 6 | ||||
Totaal toevoegingen reserves structureel | 0 | 0 | 0 | 0 | ||||
Totaal toevoegingen reserves | 500 | 6 | 296 | 6 | ||||
Totaal onttrekkingen reserves incidenteel | -11.739 | -595 | -330 | 0 | ||||
Totaal onttrekkingen reserves structureel | -1.666 | -2.157 | -1.856 | -1.734 | ||||
Totaal onttrekkingen reserves | -13.405 | -2.752 | -2.186 | -1.734 | ||||
Totaal mutaties reserves | -12.905 | -2.746 | -1.890 | -1.728 | ||||